ایلام

گیلانغرب
از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
    این مقاله نیازمند ویکی‌سازی است. لطفاً با توجه به راهنمای ویرایش و شیوه‌نامه، محتوای آن را بهبود بخشید.
    برای تأییدپذیری کامل این مقاله به منابع بیشتری نیاز است. لطفاً با توجه به شیوهٔ ویکی‌پدیا برای ارجاع به منابع با ارایهٔ منابع معتبر این مقاله را بهبود بخشید. مطالب بی‌منبع را می‌توان به چالش کشید و حذف کرد.
گیلانغرب
کشور      ایران
استان     کرمانشاه
شهرستان     گیلانغرب
بخش     مرکزی
نام(های) دیگر     گیلان
نام(های) قدیمی     عمله
سال شهرشدن     ۱۳۳۷[۱]
مردم
جمعیت     شهرستان:۶۰۰۰۰؛شهرها(+سرمست):۲۶۰۰۰
رشد جمعیت     منفی
جغرافیای طبیعی
مساحت     ۴.۶ کیلومتر مربع
ارتفاع از سطح دریا     ۸۰۴ متر از سطح دریا
آب‌وهوا
میانگین دمای سالانه     بیشینه حدود ۵۲ درجه سانتی گراد. کمینه: ۵- درجه سانتی گراد میانگین حدود ۲۲+ درجه سانتی گراد
میانگین بارش سالانه     ۴۴۵ میلی‌متر
اطلاعات شهری
ره‌آورد     خیار-گوجه فرنگی-بادمجان-بامیه-برخی از مرکبات-نان ساجی. و بودیان ...در نواحی و روستاهای سردسیر و شرقی و شمال شرقی شهرستان که سمت شهرستان های اسلام آباد غرب و سرابله استان ایلام است مثلا شهر سرمست گردو و در نواحی گرمسیر و غربی که به سمت قصر شیرین و سومار است خرما
شناسهٔ ملی خودرو     ایران ۲۹ ج
تابلوی خوش‌آمد به شهر
گیلانغرب بر ایران واقع شده‌است
گیلانغرب
روی نقشه ایران
۳۴.۱۳° شمالی ۴۵.۹۱° شرقیمختصات: ۳۴.۱۳° شمالی ۴۵.۹۱° شرقی

گیلانغرب[۲] مرکز شهرستان گیلانغرب واقع در غرب استان کرمانشاه است.تمامی مردم این شهر کرد و از طایفه های مختلف و البته همگی از ایل کلهر هستند که یکی از بزرگترین ایل های کل کردستان و دومین ایل بزرگ ایران میباشد.(برای مطالعه بیشتر در مورد ایل کلهر به کتاب تاریخ ایل کلهر نوشته ابراهیم اکبریان گیلان مراجعه شود)مردم این شهر به زبان کردی گویش کلهری تکلم میکنند. جمعیت این شهر طبق سرشماری سال ۱۳۹۵ حدود ۲۴۰۰۰ نفر بود که در مقایسه با سالهای قبل کاهش داشته است. جمعیت کل شهرستان هم حدود ۶۰۰۰۰ است که در این بین ۲۸۸۳۰ مرد و ۲۸۱۷۷ زن است و ۱۶۵۷۰ خانوار زندگی میکنند مردم این شهر مسلمان و پیرو مذهب شیعه هستند. گیلانغرب در ایران بعنوان دومین شهر مقاوم کشور شناخته شده‌است. بیشترین معادن قیر طبیعی ایران در گیلان غرب است. گیلان غرب از قطبهای مهم ادبی و جایگاه ادبیان نامدار در عرصه فعالیتهای ادبی کُردی کلهری در استان کرمانشاه و ایلام می‌باشد.

محتویات

    ۱ دفاع مقدس
    ۲ نام
    ۳ موقعیت جغرافیایی
    ۴ مشاهیر گیلانغرب
        ۴.۱ مشاهیر تاریخ
        ۴.۲ مشاهیر ورزشی
        ۴.۳ مشاهیر ادبی
    ۵ اماکن باستانی
    ۶ تفرجگاه‌های طبیعی
    ۷ بلایای طبیعی
    ۸ پانویس
    ۹ منابع

دفاع مقدس

گیلانغرب در ایران بعنوان دومین شهر مقاوم کشور شناخته شده‌است. لقب دومین شهر مقاوم کشور ایران به سبب مقاومت کم نظیر مردم گیلان غرب درسال ۱۳۵۹ در مقابل حمله ارتش عراق، از جانب آیت الله خامنه‌ای به این شهر اختصاص داده شده‌است.[۳] در تقویم رسمی ایران هم چهارم مهر ماه روز ملی گیلانغرب(مقاومت مردم گیلانغرب) نام گرفته است.
نام

دلایل مستند نامگذاری گیلانغرب به این نام و وجه تسمیه گیه لان با طایفهٔ گیلانی کلهر:

در گذشته نوعی درختچهٔ خودرو " گیه ل " (gyal) مورت امروزی به وسعت چندین هکتار در سراب گیلانغرب وجود داشته که به "سراب گیه ل" یا "باغ گیه ل" معروف بوده است، و با توجه به این که در گذشته نام بعضی از مناطق را از روی اسم مواد، درختان و گیاهان آن منطقه نامگذاری کرده‌اند، مانند: چناران، اناران، نی ان (نیان)، زلان، قیلان، گولان=گلین، گیه لان، ناودار و ... . این دشت نیز با وجود سراب و باغ زیبای "گیه ل" (گیه ل: نام قدیم مورت) که گیاهی کمیاب، دارویی، شفابخش، مقدس و مورد توجه آیین زرتشت و گذشتگان بوده است و این منطقه نیز به نام " دشت گیه لان" = " gyalan " به معنی جایی که درخت " گیه ل " دارد نامگذاری شده است بنابراین اسم " گیه لان " = "gyalan " یک اسم کاملاً کردی می‌باشد که از ریشهٔ (گه یل = gyal = مورت) گرفته شده و هیچ وجه تسمیهی با گیلان شمال که برگرفته از (قوم گیل = gil = گیلک) می‌باشد را ندارد، گیه لان = gyalan آن در فارسی حذف شده و به اشتباه گیلان = gilan نوشته شده است.
موقعیت جغرافیایی

گیلان غرب در طول جغرافیایی ۴۵ درجه و ۵۵ دقیقه و عرض جغرافیایی ۳۴ درجه و ۷ دقیقه یکی از شهرهای واقع در غرب و جنوب استان کرمانشاه است. که از طرف شمال به سرپل ذهاب و کرند، از مشرق و شمال شرق به اسلام‌آباد غرب و سرابله و ایوان غرب در استان ایلام از طرف جنوب و جنوب غرب به سومار، مندلی و در مغرب آن نفت شهر و قصر شیرین واقع شده‌است.گیلانغرب در ارتفاع ۸۰۴ متری از سطح دریا واقع شده است و مرکز شهرستان جز مناطق گرمسیر استان محسوب میشود. هر چه به طرف شرق و شمال شهرستان پیش بروید ارتفاع بیشتر و هوا رو به سردی میرود و هرچه به طرف جنوب و غرب و مرز عراق بروی هوا رو به گرمی و به ارتفاع های کم میرسید.به طور مثال از مرکز شهرستان که به سمت اسلام آباد غرب یا کرمانشاه پیش بروید پس از ۱۵ کیلومتر از ارتفاع ۸۰۰ متری شهر به ارتفاع ۱۱۰۰ متری در روستاهای اطراف در دهستان چله میرسید و پس از ۶۸ کیلومتر که به بخش گوواور که جز شهرستان محسوب میشود برسید میبینید که ارتفاع به ۱۵۰۰ متر نیز میرسد و برعکس هر چه به سمت عراق یا قصرشیرین پیش بروید کم‌کم به ارتفاع ۵۰۰ و کمتر در مرز سومار به ۲۹۰ متر و در خود قصرشیرین به ۳۵۰ متر میرسد و رو به گرمی و پستی میرود. [۴] فاصله گیلان‌غرب تا تهران ۶۵۰ کیلومتر، تا مرکز استان یعنی کرمانشاه ۱۵۵ کیلومتر تا مرکز استان ایلام یعنی شهر ایلام ۹۵ کیلومتر، تا مشهد ۱۵۵۵ کیلومتر، تا اهواز ۵۰۴ کیلومتر ،تا شيراز ۱۰۰۰ کیلومتر،تا بندر عباس ۱۵۸۰ کیلومتر،تا چابهار ۲۲۶۰ کیلومتر،تا تبریز ۷۳۲ کیلومتر،تا اصفهان ۶۸۰ کیلومتر، تا سرابله در استان ایلام ۸۰ کیلومتر تا مرز عراق از پایانه مرزی سومار و از پایانه مرز خسروی ۸۰ کیلومتر، تا اسلام‌آباد غرب ۹۰ کیلومتر، تا قصرشیرین ۵۵ کیلومتر، تا سرپل ذهاب ۵۰ کیلومتر، تا مرکز شهرستان ایوان واقع در استان ایلام ۵۵ کیلومتر تا مرز استان ایلام و استان کرمانشاه از جاده میاندار ۲۱ کیلومتر تا خانقین عراق ۹۰ ،تا سلیمانیه ۳۰۰ ،تا اربیل ۳۸۵، تا بغداد و کاظمین ۲۵۵ ،تا کربلا ۳۵۵ ،تا سامرا ۲۸۸، و تا نجف ۴۴۴ کیلومتر است.[۴]